Ağız Ülseri (Aftöz, Ülser, Oral Aft)

• Herpes simpleks - oral
• Böcek ısırıkları ve sokmaları
• Baş-boyun kanseri bulguları
• Çeşitli ilaç reaksiyonları
• Suçiçeği
• El ayak ve ağız hastalığı

• Mümkünse ağız ülseri oluşturan tetikleyicilerden uzak kalmak, örneğin: Ağzın içini yaralanması- daha yumuşak bir diş fırçası kullanmak ve tost gibi sert gıdalardan kaçınmak
• Kaygı veya stres - gevşeme tekniklerini denemek (örneğin yoga, meditasyon ve egzersiz).
• Ülsere neden olan gıdalar - eğer ülserler belli besinlerle bağlantılıysa, bunlardan kaçmak
• Sigarayı bırakmak ağız ülserlerine neden olabilir, ancak bu durum düzelir. Genel olarak, sigarayı bırakmak ona bağlı kalmaktansa sağlığınıza büyük ve değerli bir fayda sağlar, Nikotin sakızları, pastiller veya yara bantları bu süreçte fayda sağlayabilir.
• Dişlerinizi fırçalamak çok acılı oluyorsa, antimikrobiyal ağız gargarasını (örneğin klorheksidin glukonat) kullanın.
• Ülserler seyrek, hafifse ve günlük aktiviteleri (örneğin yemek yeme) çok etkilemiyorsa, herhangi bir tedavi almadan iyileşebilir.

Hangi ilaç almalıyım?

• Ağrı ve şişme için doktorunuz reçete yazabilir.
• Kısa yollu hafif bir steroid (örneğin; hidrokortizon oromukozal (ağız yüzeyindeki) tabletler).
• Ülser ortaya çıkmadan önce karıncalanma veya şişlik varsa, steroidi bu aşamada kullanın, aksi halde ülser oluşabilir.
• Ülserin enfekte olmasını önlemeye yardımcı olan bir antimikrobiyal gargara (örneğin klorheksidin glukonat) . Bunu eczanelerden temin edebilirsiniz.
• Ağrı kesici jöle veya sıvılar (örneğin: benzidamin hidroklorür).

Doktora gitmem gerekir mi?

Genellikle afrez ülserler kendileri iyileşirler, ancak eğer:

• Eğer ülseriniz 3 hafta içinde iyileşmediyse doktorunuzu veya dişçinizi görmeniz gerekir. Böylelikle var olan ülserin ağız kanseri gibi ciddi bir nedenden kaynaklanmadığından emin olunabilir.
• Ülser, yukarıda açıklanan kendi kendine yardım yöntemleriyle iyileşmezse, doktorunuz tedavinin devamı için ilaca ihtiyacınız olup olmadığına karar verir.

• Aftöz ülserler sadece ağızda bulanan ağrılı ovalı yüzeysel ülserlerdir. Bir ağız ülseri bağırsak hastalığı veya vitamin eksikliği gibi başka bir hastalıktan kaynaklanıyorsa, aftöz ülser olarak adlandırılmaz.
• Aftöz ağız ülseri genellikle çocukluk döneminde başlar ve tekrar tekrar çıkar. Yaşlı insanlarda daha seyrek görülürler ve çok şiddetli değillerdir.
• Aftöz ülserin nedeni bilinmemektedir ve muhtemelen birçok farklı faktöre bağlıdır.
• Tekli ülser veya aynı yerde tekrar çıkan devam eden ülser, ağzın zarar görmesinden kaynaklıdır: yanak ısırılması veya diş fırçasından kaynaklı bir zarar veya keskin bir diş ya da dolgu gibi. Sorunun kaynağı bulunup tedavi edildiğinde geçerler.
• Aftöz ülserler kalıtsal (aile boyu) olabilir.
• Sürekli tekrar çıkan aftöz ülserlere sahip insanların %40'nın bu hastalıkla ilgili bir aile geçmişi vardır.
• Anne ve babanızda aftöz ülser var ise, aftöz ülser’in sizde tekrar etme olasılığı %90’dır. Ebeveynlerinizde bu hastalık yok ise, %20 ihtimalle bu hastalık kendini yenileyecektir.
• Tekrarlayan aftöz ülserler İngiltere her 5 kişiden 1’inde görülür.
• Araştırmalar, aftöz ülserlerinin kadınlarda, 40 yaşın altındaki insanlarda, beyazlarda, sigara içmeyenlerde ve mali açıdan daha iyi durumda olan insanlarda daha sık görüldüğünü ileri sürmektedir.

Aftöz ülserin olma sebepleri nelerdir?

• Aftöz ağız ülserlerine neden olabilecek bazı şeyler şunlardır:
  • Ağızda yaralanma (örneğin aşırı diş fırçalama, keskin veya sert gıdalar çiğneme)
  • Kaygı veya stres
  • Bazı gıdalar (çikolata, kahve, fıstık, badem, çilek, peynir, domates ve buğday unu)
  • Sigarayı bırakma
  • Regli dönemine bağlı hormonal değişiklikler

Aftöz ülserim olduğunu nasıl anlarım?

• Aftöz ülserler bir ya da daha fazla kenarla çevrili ya da oval şekilli ağız ülserleridir. Kırmızı kenarları ya da ortalarında sarımsı-gri renkte olan intihap vardır.
• Genellikle dudakların ve yanakların iç kısmında, ağzın tabanında veya dilin altında görünürler. Ağızdaki diğer bölgelerde de ülserler varsa bu aftöz ülserler olmayabilir. Daha fazla bilgi için 'başka neler olabilir?'
• Aftöz ülserin üç temel türü vardır: minör, major ve herpetiform.
• Küçük aftöz ülserler en yaygın olanlardır (yaklaşık% 80) ve genellikle çapları 2 ila 8 milimetredir. 10-14 gün içinde yara izi bırakmadan iyileşirler.
• Major aftöz ülser (yaklaşık% 10), alt ülserlerden daha derin ve daha büyük olup, daha kabarık ve pürüzlü bir kenara sahiptir. Genellikle çapları 1 cm veya daha fazladır. Birkaç hafta içinde yavaş yavaş iyileşirler ve çoğu kez yara izine neden olurlar.
• Herpetiform ülserler (% 5 ila% 10), iğne-başı büyüklüğünde (100 adete kadar) olan ülserlerdir. Bu ülserler birleşerek kendinden çok daha büyük, eşit olmayan şekillerde ülserlere dönüşebilirler ve son derece ağrılıdırlar. Bu ülsere "herpetiform" denir çünkü bu görünüm bir viral nedene bağlıdır, ancak viral enfeksiyon nedeni ile oluşmazlar. Genellikle 10 ile 14 gün sürer.

Aftöz ülserim varsa ne yapmalıyım?

• Genellikle hafif aftöz ülserler kendiliğinden iyileşirler.
• Ülser yumuşak ise ve yeme gibi günlük aktivitelerinize problem teşkil etmiyorsa, yukarıda bahsedilen kendi kendine yardım yöntemlerini deneyin.
• Aşağıdaki durumlarda doktorunuza danışın:
  • Ağız ülseri çok acı verici veya kendi kendinize denediğiniz önlemlerle iyileşmiyorsa ve 3 hafta içinde düzelmemişse, ağız kanseri olmadığından emin olmak için hemen doktorunuza (veya diş hekiminize) başvurun.

 

Aile hekiminiz/doktorunuz ne yapacak?

• Genellikle test yapılmasına gerek yoktur ve doktorunuz kendi kendinize uygulayabileceğiniz önlemleri size anlatır ve gerekirse ağrı ve şişmeyi azaltmak için ilaç yazar.
• Doktorunuz ağız ülserinin başka bir hastalıktan kaynaklandığını düşünürse, anemi, bazı vitamin eksiklikleri ve iltihap kontrolü dahil olmak üzere kan testleri yapabilir.
• Doktorunuz ağzınızdaki aftın bir kanser olduğundan şüphelendiyse, gerekli testleri yapmak için sizi acilen (2 hafta süresince) bir uzmana yönlendirir.

 

Aftöz ülser hayatı nasıl etkiler?

• Küçük aftöz ülserler genellikle korkmaya gerek kalmadan 10-14 gün içinde iyileşirler.
• Major aftöz ülserlerin iyileşmesi birkaç hafta sürebilir ve genellikle yara izi bırakabilir. Major ülserler minor ülserlerden daha az görülür.
• Herpetiform aftöz ülser genellikle 10-14 gün içinde iyileşir.
• Ağız ülseri enfekte olabilir ve bu durumda antibiyotik tedavisine ihtiyaç duyulur. Birçok kişide yılda yalnızca bir veya iki kez aftöz ülser gelişir, ancak bazılarında hemen hemen her zaman aftöz ülser olabilir.

 

Aftöz Ülser’in kendini tekrarlamaması için ne yapmalıyım?

• Aftöz ülser oluşumunu tetiklediği düşünülen şeylerden uzak durmaya çalışın. Daha fazla detay için aftöz ülserin olma sebepleri nelerdir bölümüne göz atın.