Hatalı Tuvalet Eğitiminin Çok Ciddi Sonuçları Olabilir

Çocuklar üç yaşa kadar tuvalet eğitimi alabilirler. Hazır olmadıkları halde aceleye getirmek, cezalandırmak, şiddete başvurmak, korkutmak, tehdit etmek kalıcı hasarlara yol açabilir.

İlk 3 Yıl Çok Önemli

Çocuk gelişiminde en kritik dönemlerden biri ilk üç yaş olarak belirtiliyor. Özellikle de 2-3 yaş çok önemli görülüyor. Çocuk doğduğu andan itibaren anne ve babasıyla bir güven bağı kuruyor, bebeğin ihtiyaçlarının zamanında karşılanması bu bağı güçlendiriyor. Bu güvenin ve ilginin daha çok farkında olduğu 2-3 yaş döneminde ise aynı zamanda tuvalet eğitimi veriliyor.

Tuvalet eğitimi sırasında da aynı güven bağının korunması büyük önem taşıyor. Çocuk hazır hissetmediği halde zorla tuvaletini yaptırmaya çalışmak, tuvalete oturtmak, onu üzecek, güveninin zedeleyecek şeyler söylemek, şiddete başvurmak ileriki yıllarda travmaya neden olabiliyor.

Çocuk kendini baskı altında hissediyorsa, tuvaletini yapmak istemeyebilir. Bu gibi durumlarda sabırlı olmak, çocuk kendini hazır hissetmiyorsa zorlamamak büyük önem taşır.

Hazır olup olmadığını hissetmek…

Tuvalet eğitimine hazır olan çocuk aslında birçok sinyal verir. Bazı çocuklar tuvaletinin geldiğini söyler. Bazıları bir köşeye giderek gizli gizli bezine tuvaletini yapar. Yüz ifadesinden bile bunu anlamak mümkün olur. Çocuk artık tuvalet yaptığının farkındadır, eylemi kendi kendine gerçekleştirmek istemektedir, kasları da geliştiğinden tuvaletini yaptığının bilincindedir.

Çocuk tuvaletinin geldiğini söylediğinde “Lazımlığına/ Tuvalete yapmak ister misin? Bunu bir denemek ister misin?” gibi sakin sorularla yavaş yavaş tuvalete doğru çocuğun eğilim göstermesi sağlanabilir. Cevap hayır ise bir dahaki sefere tekrar sormayı deneyebilirsiniz.

Özelikle Türk annelerinin çocuk hazır olduğu halde kış mevsimi dolayısıyla tuvalet eğitimi vermeyip yazı bekledikleri görülebiliyor. Bu çok yanlış bir tutumdur, çocuğun tuvalete hazır olduğu zamanı kaçırmamak büyük önem taşır. Çocuk sonsuza dek korunup kollanamayacaktır, tuvalet eğitimini geciktirmek sadece çocuğunuzun size çok daha bağımlı bir birey haline gelmesine yol açar.

Ne Zaman Başlamalı?

Tuvalet eğitimi için en ideal zaman evde her şeyin rutin olarak devam ettiği bir zamandır. Karışık, problemli zamanlar, tatiller kafa karışıklığına neden olacaktır.

Tuvalet eğitimine başladığınıza lazımlığı dışarı çıktığınızda da yanınızda götürün. Böylelikle çocuğunuz bu alışkanlığın sadece eve özel değil, her yerde yapılması gereken bir şey olduğunun farkında olacaktır.

Evde sadece anne değil tüm yetişkinlerin bu anlamda çocuğa destek olması beklenir.

Çocuğunuzun altını değiştirdiğiniz her seferde lazımlığını ne işe yaradığından, isterse oraya da tuvaletini yapabileceğinden bahsedebilirsiniz.

Daha büyük bir çocuğunuz varsa lazımlığa tuvaletini yaparak kardeşine nasıl kullanıldığını gösterebilir.

Çocuğunuzun sevdiği bir oyuncağı lazımlığa oturtarak nasıl tuvalet yapılacağını ona anlatabilirsiniz.

Yemeklerden sonra sindirim sistemi daha fazla çalıştığından, her yemeğin ardından çocuğunuzdan bir süre lazımlıkta oturmasını isteyin. Bu sırada sevdiği bir oyuncak veya kitap elinde olabilir.

Çocuğunuz lazımlıkta otururken onunla sohbet edebilirsiniz.

Eğer çocuğunuz her gün belirli bir saatte kaka yapıyorsa, hemen öncesinde bezini çıkararak gidip lazımlığa oturmasını söyleyebilirsiniz. Eğer çocuk bu fikirden rahatsız olduysa hemen bezini takın ve bu yöntemi bir iki hafta sonra tekrar deneyin.

Eğer bezini takmadıysanız ve bir kaza olduysa çok fazla üzerinde durmayın. Sakince üstünü değiştirin. Kızmak güven eksikliğine neden olur ve tuvalet eğitiminde bir adım geriye gidersiniz.

Çocuğunuz tuvaletini lazımlığa yaptığında onu tebrik edin. Ancak abartılı bir sevinç de göstermeyin.

Lazımlıktan Tuvalete Geçiş

Bazı çocuklar tuvaleti büyük ve korkutucu bulabilir. Çocuklar için satılan tuvalet aparatlarını kullanmayı deneyebilirsiniz. Böylelikle çocuk rahatlıkla tuvalete oturacak ve herhangi bir kaygı duymayacaktır.

Gece Eğitimi Nasıl Olmalı?

Bu konuda iki yaklaşım vardır. Birincisi, tuvalet eğitimine başlanıldığı zaman gece de bez bağlanmaması gerektiğini savunur. Sabah bezsiz akşam bezli olmanın kafa karışıklığına yol açabileceği ve eğitimi uzatabileceği için gece bez bağlanması önerilmez. İkinci yaklaşım ise daha yavaş bir geçiş dönemini savunur. Gündüz bez bağlamadan geçen birkaç haftadan sonra çocuklar gece eğitimine de hazır olurlar. İkinci yöntemi kullanacaksanız, öncelikle yatmadan önce ondan son bir kez tuvalete girmesini isteyebilirsiniz. Daha sonra ilk gece iki saatte bir, bir sonraki gece dört saatte bir, üçüncü gece altı saat sonra uyandırarak tuvalete götürebilir, tuvaletini yapmasını ve tekrar yatağa gitmesini sağlayabilirsiniz. Çoğu çocuk üç gecenin sonunda kendiliğinden gece tuvaleti gelince kalkar hale gelir. Bunun yanı sıra kazalara karşı yatağının altına bir süreliğine ekstra bir koruyucu sermek isteyebilirsiniz.