Anaokulunda Öğle Uykusu nasıl olmalı?
Ailelerin, çocukları kreşteyken en çok kaygılandıkları konuların başında öğle uykusu olup olmadığı ve düzenli beslenip beslenmedikleri soruları akla geliyor. Peki anaokulu ve kreşlerde çocukların uyku düzeni nasıl olmalı? Öğle uykusu olmalı mı yoksa olmamalı mı?
Bebeklerde Uyku Düzeni Anne Tarafından Sağlanır
Anneler, bebeklerini dünyayla tanıştırırken, onları uyku düzenine de alıştırır. Gece ve gündüz arasındaki farkları ya da ne zaman uyuması uyanması gerektiği annenin yapacağı istikrarlı bir süreç yönetimi ile mümkün olacaktır.
Kreş dönemleri geldiğinde anne korumacılığı ve şefkati yerine bambaşka bir ortamla karşılaşan çocukların yeni sürece adapte olmalarında zaman zaman sıkıntılar yaşanabilmektedir. Bu nedenle bir alışma süreci planlanmalı ve çocuk, günlük olarak artan sürelerle kreşe bırakılmalıdır. Genellikle çoğu anaokulunda buna benzer bir yöntem uygulanmaktadır.
İlk başlarda çok kısa olabilecek bu süreler, zamanla arttırılmalı ve vakti geldiğinde kreşin normal düzenine ayak uydurulmalıdır. Normale uyum belki haftalarca da sürebilir ki bundan yakınmamak ve sabretmek, anne ve babalara verilebilecek en faydalı tavsiyedir.
Anaokulu veya kreş seçerken okula nasıl adapte ettikleri ve uyku konusudaki yaklaşımlarını da öğrenmek bu bakımdan önemlidir. Eğer öğle uykusunun olmadığı bir okul ise önceden çocukların yavaş yavaş uyku saatlerini azaltarak okula adaptasyonu ayarlanabilir.
Anaokulunda Uyku Düzeni Kurma
Yeni doğmuş bir bebeğin günlük normal uyuma süresi 14 ila 18 saat arasındadır ve bebek büyüdükçe bu süre azalacaktır. Bu makalede de görüleceği üzere, 6 aydan itibaren 15 saate kadar inen uyku süreleri üç yaşından sonra 10 – 13 saat arasına düşecektir. Bu nedenle de bazı pedagoglar, kreşte uyumanın fiziksel bir ihtiyaç olmadığını ve öğle uykusunun gerekmediğini ifade etmektedir.
Buna karşı çıkan uzmanlar ise, uykunun sadece fiziksel bir gereksinim değil, bunun yanında duygusal bir ihtiyaç da olduğunu vurgulamaktadır. Bu nedenle de duygusal açıdan gelişimleri için çocukların kreşte veya anaokulunda uyutulmasının faydalı olacağını belirtmektedirler.
Anaokullarında Öğle Uykusunun Faydaları Nelerdir?
Anaokulunda öğle uykusu, çocukların kendilerini ruhsal olarak güvende hissettiklerinin de bir işaretidir. Buna rağmen günlük olarak 2 saatin üzerinde öğle uykusu uyutmak doğru değildir. Massachusetts Amherst Üniversitesi tarafından 2013 yılında yapılan araştırmaya göre, 3-5 yaş arasındaki 40 anaokulu çağındaki çocuğun yarısı öğleden sonra 1 saat uyumasına izin verildi, yarısına ise izin verilmedi. Uyku uyuyan çocuklar sonra özellikle görsel-uzamsal zeka gerektiren konuları öğle uykusu uyumayan yaşıtlarına göre çok daha iyi öğrendiler ve hatırladılar. Uzmanlar öğle uykusunun çocuklarda öğrenmeyi perçinlediği ve hatırlamayı kolaylaştırdığını belirtiyorlar. (Araştırma detayları için tıklayınız.)
Özetlemek gerekirse, kreşlerde veya anaokullarında düzenli olarak gündüz uykusu alan çocuklara bu uykunun sağlayacağı düşünülen faydalar şunlardır:
- Öğle uykusu, beslenme düzenini de olumlu etkileyecektir. Düzenli yaşamaya alışan çocuklar, yemek saatlerinde de daha iyi beslenirler.
- Öğle uykusu, çocukların duygusal yönden dengeye erişmelerine yardımcı olur. Gün içerisinde yorulmuş ve gerginleşmiş çocuklar, uykunun terapi edici etkisi sayesinde hırçın ve agresif tavırlardan uzaklaşırlar. Gereksiz inatçılık bir ve her söylenene karşı çıkma davranışları sergilemekten uzak dururlar.
- Öğle uykusu uyuyan çocukların fiziksel gelişimlerinin de daha iyi olacağı kesinleşmiş bir doğrudur. Boylarının daha kolay büyümesi, kilo dengelerinin daha rahat sağlanabilmesi gibi nedenlerle uyku esnasında salgılanan hormonların etkisinden faydalanmak gerekmektedir.
- Bir diğer katkı ise zihinsel açıdan olacaktır. Dinlenen ve zihni yönden rahatlayan çocuklar, öğleden sonraki aktivitelere daha fazla katılım sağlayacak, aktif ve verimli olacaktır. Bunlar da doğal olarak çocuğun mental ve davranışsal değişimlerine olumlu etki yapan sonuçlar doğuracaktır.
Son yıllarda bazı anaokullarında 4 yaş sonrası çocukların uyutulmasına gerek olmadığı iddia edilmektedir. Bu kararın tekrar gözden geçirilmesi ve öğle uykusunun fiziksel ve ruhsal gelişime olan olumlu etkileri tekrar incelenmelidir. Bu kapsamda öğle uykusu kararı tekrar değerlendirilebilir.