Kardeş Doğunca Oluşan Kıskançlıkla Nasıl Baş Etmeli?
Bir çocuk kardeşi doğana tek ve biriciktir. Birdenbire kardeşin gelmesiyle bu teklik olgusu sona erer, hatta ilgi yenidoğana yönelir. Bu durumda küçük çocuklar kardeşlerini kıskanmaya başlarlar. Oldukça doğal olan bu hislerden endişelenmemek gerekir.
Bu durumların aile için bazen büyük krizlere neden olduğunu söyleyen Emsey Hospital Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzm. Dr. Fırat Hamidi, kardeşini kıskanan çocuğun eski ilgiyi yeniden üzerine çekmek için parmak emme, tuvalet kaçırma ile başlayan ve huzursuzluk, hırçınlık, ağlamalar, çabuk öfkelenme, içe kapanmaya kadar gidebilen birtakım agresif davranışların görülebildiğini söylüyor.
Bilinçsiz yaklaşımlar çocuklarda daha fazla agresif davranışlara neden olabildiğinden biraz dikkat, biraz ilgi ile aslında sorunları çözmek mümkün. Öncelikle hamilelik döneminden itibaren çocuk bu fikre alıştırılmalı.
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzm. Dr. Fırat Hamidi, “ Kardeşinin dünyaya geleceği zaman çocuğa söylenebilir. Çocuklar bu duruma farklı farklı tepkiler verir. Kimi sevinir, mutlu olur, heyecanlanır, kimisinde de kaygı endişe hakim olur. Verilecek ilk tepkiden sonra hamilelik ilerledikçe çocuk kendisi ile yeterince ilgilenilmediği hissine kapılabilir, huzursuzluk gerginlik oluşabilir. Bebek doğduktan ve eve geldikten sonra da haliyle başta anne olmak üzere ailenin tüm ilgisi bebek üzerindedir. Evde tek başına ilgi odağı olmuş bir çocuk, bebek eve gelince ikinci plana atılmış gibi hissedebilir. Artık sevilmediğini, istenmediğini düşünebilir. Köşelerde sessizce bekleyebilir, ağlayabilir. Bu durumda çocuğun duygularını anlayabilmek ve konuşarak durumu ifade etmek, bebek geldikten sonra da çocuk ile birlikte vakit geçirmek, sevildiğini ve önemsendiğini hissettirmek gerekir. Her çocuğun yerinin ayrı olduğunu, her birinin ihtiyaçlarının farklı olduğunu, ihtiyaçları doğrultusunda ilgi bakım sağlandığı anlatılmalıdır. Bebeğin henüz küçük olduğu için kendi ihtiyaçlarını karşılayamadığı ve yardıma gereksinim duyduğu anlatılmalıdır. Ayrıca bebeğin bakımı için arzu ederse kendisinin de yardımcı olabileceği söylenebilir.” diyor.
Çocuğunuza kardeşinin geleceği bilgisini mümkünse her iki ebeveyni de yanındayken vermeye çalışın. Ayrıca, bu haberi algılayıp size sorular sorabilmesi için de yeterli zaman tanımalısınız. Örneğin, okula gitmeden hemen önce böyle bir haber vermek onun kafasını daha da karıştırabilir. Eğer haberi normal karşılamış gibi ise ve herhangi bir sorusu yoksa ve ilgisiz gibiyse, onu bilgi bombardımanına sokarak durumu anormalleştirmeyin. Çocuğunuza zaman verin. Eğer kafası karışmış ve negatif bir tutum içine girdiyse, ona sakin bir dille ‘Üzgün görünüyorsun. Nasıl hissediyorsun, anlatmak ister misin?’ gibi duygularını tanımaya çalışın.
Sadece anne değil, babaya da görevler düşüyor
Yenidoğan bebeğin bakımı özveri ister. Anne bu dönemde daha çok yenidoğana yoğunlaşacağından babaların büyük çocuk ile daha fazla vakit geçirmesi, ilgilenmesi, ihtiyaçlarını karşılaması beklenir. Bunun yanı sıra büyük çocuk da anneye yardımcı olabilir; bebeğin bakımı ile ilgili kendi yaşına uygun görevler üstlenebilir. Bu sayede büyük çocuk kardeşini daha çok sahiplenir.