Öfke Nöbetleri Neden Olur, Nasıl Başa Çıkmalı?

Kalabalık bir yerdesiniz ve çocuğunuz birdenbire bir öfke nöbetine yakalanıyor… Kendini yere atıyor, bağırıyor, ağlıyor, çığlıklar çığlıklar…

Birçoğumuzun başına gelen ve tam o anda ne yapacağımızı bilemediğimiz bir durum… Çocuk büyütmeyle ilgili ne kadar kitap okusanız da, ne kadar taktik bilseniz de ellerinizi kollarınızı bağlayan bir durumla karşı karşıyasınız, hatta hiçbir taktiğin işe yaramadığı bir anın içindesiniz…

Öfke nöbetlerine “kötü bir huy” olarak bakıyoruz ama işin perde arkasını ihmal ediyoruz, ebeveyn olarak bu anları aslında tamamıyla duygusal bir durum olarak görüp “kabullenmek” gerekiyor. Sadece kötü bir huydan ibaret bir davranış gibi görerek yine öfkeyle çocuğunuza yönelirseniz bu durumu daha da kötüleştirmekten başka hiçbir işe yaramaz. Üstelik çocuğun kendi içinde neler yaşadığını ve neden bir öfke nöbetine tutulduğunu da asla bilemezsiniz.

Minnesota Üniversitesi Profesörü, Nerobilim uzmanı Michael Potegal çocuklardaki öfke nöbetlerini incelerken bu nöbetlerin sıkıntıdan ve üzüntüden oluştuğunu bulmuş.  Çocukların öfke nöbetlerinin en başında öfke gösterdiğini, bunun yavaş yavaş azalarak, en sonunda nöbetin ağlama ile bittiğini gözlemlemiş.

 

Doktor Helen Egger’in araştırmasına göre 3 yaş çocukların yüzde 72’si geçtiğimiz üç ay içinde en az bir kez öfke nöbeti geçirmiş. Özellikle iki ve sonra üç yaşında da devam eden öfke nöbetleri, sonraki yıllarda azalıyor. Egger’a göre öfke nöbetlerini bir kasırga gibi görmek gerekiyor. Ebeveynler kasırganın geçmesini beklemeli, bu sırada çocuklarını korumalı ve daha sonra üzerinde konuşmalı.

 

Çocuklar öfke nöbeti geçirdikleri sırada korunduklarını bilmeli.

Öfke nöbetleri genellikle çocuklar aç ya da uykusuz iken oluyor. Bunu yanı sıra rutin olarak yaptıkları şeyler değiştiğinde de böyle bir nöbete kapılabiliyorlar. Tüm bu nöbetlerle ilgili endişe duymamıza gerek olmasa da nöbet sırasında ısıran, tekmeleyen, eşyaları kıran çocuklara daha fazla dikkat edilmesi gerekiyor. Bu çocukların anksiyete (endişe), depresyon problemleri olabileceği gibi, ileriki yaşlarda da bazı duygusal sorunlar, psikolojik rahatsızlıklar yaşayabiliyorlar.

 

Stony Brook Üniversitesi’nden Profesör Gabrielle Carlson, öfke nöbeti geçiren çocukların depresyon ya da benzeri psikiyatrik bir rahatsızlığı olabileceğini söylüyor. Bu tip nöbetler geçiren çocukların uzmanların tedavisiyle bu durumu en aza indirme şansı olduğunu söyleyen Carlson, ailelerin çocuklarını genel olarak iyi takip etmelerini zira otizm gibi birçok psikiyatrik hastalıkta da bu nöbetlerinin görüldüğünü söylüyor.

Sonuç olarak çocuğunuzdaki öfke nöbetleri çok sıksa, vurma, ısırma, eşyaları kırma gibi durumlar söz konusuysa kendinizi suçlamak yerine çocuğunuzu bir uzmana götürün. Ailenin genel hayatında değişiklik oluyorsa, rutin bozuluyorsa bunlar da öfke nöbetlerini tetikleyecektir, bu tip durumlarda da yardım almayı ihmal etmeyin.