Yenidoğan Hastalığı

• Gilbert sendromu
• Yetişkinlerde sarılı

Hemen ne yapmalıyım?

• Yeni doğmuş bebeğinizde sarılık olduğunu düşünüyorsanız ebe veya sağlık çalışanı ile konuşmalısınız.
• Eğer bebeğiniz uykudan kalkmakta zorlanıyorsa veya çok yüksek ateşi varsa hemen tıbbi yardım almalısınız. 

Doktora gitmem gerekli mi?

Eğer bebeğinizde sarılık olduğunu düşünüyorsanız ebe, sağlık çalışanı veya doktorunuzla konuşmalısınız.

Yeni doğanlarda sarılık nedir?

• Sarılık cilt ve gözlerdeki sararmadır. Sararma bilirubin adı verilen bir maddenin birikmesiyle oluşur.
• Bilirubin seviyeleri yeni doğanlarda yetişkinlere göre daha fazladır. Çünkü yeni doğanların kırmızı kan hücresi sayısı yetişkinlere göre daha fazladır ve yetişkin bir kan hücresine göre daha hızlı hücre yıkımı yaparlar.
• Sarılık yeni doğanlarda oldukça yaygındır. Zamanında doğanların yaklaşık %60’ında ve erken doğanların yaklaşık %80’inde sarılık ilk 1 hafta içerisinde gelişmektedir. Emzirilen bebeklerin yaklaşık %10’u 1 aylıkken hala sarılıktır.
• Sarılık altında yatan ciddi bir neden yoksa genellikle bebek 2 haftalık olduğunda kendiliğinden geçer. Sarılık emzirilen bebeklerde daha uzun süre görülebilir. Bunun nedeni tam olarak bilinmese de anne sütünün sindirimi ile ilgili olması muhtemeldir. Eğer bebeğinizde sarılık varsa emzirmeyi kesmemelisiniz. Bebeklerin çoğu için sarılık zararsızdır, ciddi bir hastalık belirtisi taşımaz ve kendiliğinden geçer.
• Bazı durumlarda sarılık ciddi nedenlere bağlıdır ama bu oldukça nadirdir.
• Altında ciddi nedenler yatan sarılık şunları içerebilir:

• • Kan hastalıkları
  • Enfeksiyon
  • Gilbert sendromu
  • Vücutta glukoz-6-fosfat-dehidrojenaz adı verilen kimyasalın eksikliği
  • Safra yolu sorunları (karaciğer, safra kesesi ve safra kanalı)

Yeni doğanda sarılık geliştirme olasılığını ne arttırır?

• Bebeklerin sarılık geliştirme ihtimali şu şekilde artabilir:
  • 38 hafta öncesinde doğmuşlarsa
  • Hafif tedavi gerektirecek şekilde kardeşlerinden biri sarılık geçirdiyse
  • İlk 24 saatte sarılık olmuş gibiyse
  • Sadece emziriliyorsa

• Sarılığın daha ciddi olabileceği durumlar:
  • Belirgin morarma varsa
  • Doğum sırasında kafa travması yaşadıysa
  • Erkekse
  • Bebeğin annesinin yaşı 25’in altındaysa
  • Hamilelik diyabeti olan bir anneden doğduysa
  • Kökeninde Asya, Avrupa veya Amerikan yerliliği varsa
  • Susuz kalmışsa

Yeni doğanda sarılık olduğunu nasıl anlarım?

• Sarılık cilt ve gözlerde sararmadır.
• Sarılığı anlamak için bebeği parlak ve doğal ışıkta incelemek gereklidir. Bebeğin burnuna hafifçe bastırarak cilt rengini izleyin.
• Bebeğin gözlerine ve ağzının içine bakarak sararmaları inceleyebilirsiniz.
• Bebeğin cildi koyu renkliyse sarılığı anlamak daha zor olabilir.

Yeni doğan sarılığı olduğunda ne yapmalıyım?

• Eğer sarılık hakkında endişeleriniz varsa ebe veya sağlık çalışanı ile konuşun.
• Eğer bebeğiniz uykudan kalkmakta zorlanıyorsa veya çok yüksek ateşi varsa hemen tıbbi yardım almalısınız.

Aile hekimi/doktor ne yapacak?

• Ebe veya doktorunuz bebeği parlak ışık altında inceleyerek sarılık kontrolü yapacaktır.
• Sizin ve ailenizin tıbbi geçmişini soracaktır.
• Bebeğin beslenmesini ve son zamanlarda kirli bez sayısını soracaklardır. Bezlerdeki dışkının rengini de sorabilirler. Doktor bebeği hastalık işaretleri için muayene edecektir.
• Eğer doktor bebekte ciddi bir sarılık nedeni görürse hemen hastaneye yatış isteyecektir.
• 24 saatten kısa bir süre içerisinde sarılık geliştiren bebekler yeni doğan ünitesine yatırılmalıdır.
• Altında yatan ciddi bir hastalığın olmadığı durumlarda tedavi bebeğin üzerine parlak bir lambanın tutulduğu fototerapi ile yapılır. Bu şekilde bilirubinler parçalara ayrılarak bebeğin idrarına ve dışkısına karışabilir.

Yeni doğan sarılığı ne yapar?

• Yeni doğan sarılığında komplikasyonlar oldukça nadirdir.
• Yapılan araştırmada her 100.000 bebekten sadece 1’inde beyin hasarı olduğu tespit edilmiştir.
• Altında yatan ciddi bir sebep olduğunda sarılık farklı sorunlara yol açabilir.