Diş Çıkarma
- Diş çıkarma, bebeklerin süt dişlerinin diş etlerini delerek çıkma sürecine denir. Diş çıkarma genellikle 6 ay civarında başlar. Bazı çocuklar 4 aydan önce diş çıkarmaya başlarken, bazıları ise 12 aya kadar hiç diş çıkartmaz. Diş çıkarma ağrı ve rahatsızlık hissine neden olabilir, ki bu çok normaldir. Diş çıkartma belirtileri genellikle diş eti delinene kadar yalnızca birkaç gün sürer.
- Genellikle normalden daha sıcak, bol salya akıtan, pişiği veya kulak ağrısı olan bebeklerin diş çıkarttığı düşünülür. Buna rağmen yine de bebeğinizi dikkatlice izlemenizi ve eğer başka bir hastalıktan şüphelenirseniz tıbbi destek almanızı öneririz.
- Bazen diş çıkarma belirtileri herhangi bir diş çıkmadan geçebilir. Bu bebeğinizin normal gelişiminin bir parçasıdır.
- Diş çıkaran bir bebeğe çiğnemesi için soğuk bir şeyler verebilir veya sıvı parasetamol veya ibuprofen gibi ağrı kesici vererek yardımcı olabilirsiniz.
- Diş çıkarma jelleri, tozlar ve homeopatik tedaviler tavsiye edilmemektedir. Çünkü bu tip tedavilerin işe yaradığını gösteren herhangi bir kanıt bulunmamaktadır ve bazı durumlarda zararlı olabilirler.
Diş çıkarma nedir?
- Diş çıkarma, süt dişlerinin diş etlerini yararak ortaya çıkma sürecine denir.
Bir bebeğin dişleri ne zaman çıkmaya başlar?
- Bebeklerin dişleri farklı yaşlarda çıkmaya başlayabilir. Bazı bebekler dişlerle doğar veya ilk 4 hafta içinde diş çıkarmaya başlarlar.
- Genellikle diş çıkarma yaklaşık 6 aylıkken başlar, ancak bazı çocuklar 4 aydan önce diş çıkarmaya başlarken, bazıları 12 aya kadar hiç diş çıkarmayabilir. Bu ilk dişlere "süt" veya "geçici" dişler denir.
Genellikle şu sırayla çıkarlar:
- Geçici alt orta kesici dişler: 5-7 ay
- Geçici üst orta kesici dişler: 6-8 ay
- Geçici üst yan kesici dişler: 9-11 ay
- Geçici alt yan kesici dişler: 10-12 ay
- Geçici köpek dişi: 16-20 ay
- Geçici küçük azıdişleri (pre-molar): 12-16 ay
- Geçici büyük azıdişleri (ikinci molar): 20-30 ay
- Çocuklar genellikle ilk dişlerinin hepsini 3 yaşındayken çıkarmış olurlar.
- Çocuklar yaklaşık 6 yaşındayken süt dişlerini kaybetmeye başlarlar ve yetişkin dişlere geçerler.
Bebeğimin diş çıkardığını nasıl anlarım?
- Diş çıkarma belirtileri, genellikle diş ortaya çıkmadan 3-5 gün önce başlar.
- Belirtileri aşağıdaki gibidir:
- Ağrı
- Isırma
- Salya
- Diş eti kaşınması
- Emme
- Sinirlilik
- Kulak-ovuşturmak
- Yüzde pembe veya kırmızı lekelenme
- Daha az yemek yemeyi istemek
- İyi uyuyamamak
- Hafif yüksek ateş (38 °C'den az)
- Bazen diş eti yüzeyinin hemen altında dişleri görebilirsiniz.
- Diş etleri şişik gözükebilir ve dokunulduğunda acı verebilir.
Başka ne olabilir?
- Diş çıkarma belirtileri, diğer sağlık sorunlarına ve hatta bebeklerin gelişimi sırasında yaşanan doğal evrelere büyük benzerlik gösterebilir. Örneğin, tükürük bezleri 2-3 aylıkken çalışmaya başlar ve salyaya neden olur. İnsanlar bunu genellikle diş çıkartmaya benzetirler.
Geçmişte, diş çıkarmanın yüksek ateş gibi ciddi belirtilere neden olabileceği düşünülmüştür. Fakat günümüzdeki çoğu doktor diş çıkarmanın ciddi belirtilere yol açmadığını düşünmektedir.İlk başlarda diş çıkartma gibi gözüken diğer hastalıklar:
- Kulak enfeksiyonları
- Krup hastalığı
- Pamukçuk
- Göğüs enfeksiyonları
- İdrar yolu enfeksiyonları
- Ağız yaraları
- Karında/Midede enfeksiyonlar
- Kolik
- Gaz
- Kabızlık
- Egzama
- Pişik
- Çocuğunuzun diş çıkardığı için mi yoksa başka bir hastalık yüzünden mi rahatsız olduğundan emin değilseniz, doktorunuza müracaat ediniz.
Diş çıkaran bir bebeğe nasıl yardım edebilirim?
- Diş çıkarma esnasında bebeklerin keyifsiz olması, ağlaması ve genellikle mutsuz gözükmesi normaldir.
Şunları deneyebilirsiniz:
- Diş etlerini temiz parmağınızla hafifçe ovun.
- Bebeğinizin temiz ve soğuk bir objeyi ısırmasını sağlayın. Örneğin, soğutulmuş bir diş halkası veya soğuk ıslak bir tülbent/bez
- Eğer bebeğiniz yemek yemeğe başladıysa, muz veya salatalık gibi soğutulmuş meyve veya sebze çiğnemesini sağlayabilirsiniz. Boğulma tehlikesinden dolayı bebeğinizi asla yalnız bırakmayın.
- Boğulma riski taşıdığından onlara kolayca sert parçalara ayrılabilen hiçbir şey vermemelisiniz.
- Eğer bebeğiniz 3 aylık ve üzeri ise sıvı parasetamol veya ibuprofen (Calpol veya Nurofen gibi) verebilirsiniz (daha ayrıntılı bilgi için Beni iyileştir bakın).
- Eğer bebeğinizin astımı varsa, Nurofen yerine Calpol vermelisiniz. Nurofen bazı çocuklarda astımı kötüleştirebilir.
- Bebeğiniz için şeker içermeyen sıvı ilaçlar almalısınız. Bu ilaçlar bebeğiniz için daha iyidir çünkü bebeğinizin dişlerini çürütmezler.
- Bazı insanlar bebekleri diş çıkartırken bitkisel ilaçlar ve diş etine uygulanan birtakım tozlar kullanmaktadır. Fakat bu tür ilaçların işe yaradığına dair herhangi bir kanıt bulunmamaktadır ve tehlikeli olabilirler ( Beni İyileştir).
- Eğer bebeğiniz çok rahatsız görünüyorsa, örneğin çok ateşliyse ve 38°C'den fazla ateşi varsa bir doktora danışmalısınız.
Önemli Not!
Bebedu.com yayınladığı tüm yazılarda tarafsız, güvenilir ve veriye dayalı bilgiyi kullanıcılarına sunmayı amaçlamaktadır. Okuduğunuz bu yazı bilgilendirme amaçlıdır, doktor tavsiyesi ve kontrolü yerine geçmemektedir. Eğer sizde veya çocuğunuzda medikal bir problem olduğunu düşünüyorsanız lütfen önce doktorunuza danışın. Burada yer alan bilgiler herhangi bir firma, kurum veya kuruluş tarafından para karşılığı yayınlanmamaktadır.